Karbonhidrat, yağ ve proteinlerin kimyasal sindirimi nasıl gerçekleşir?

Besin maddelerinin vücutta enerjiye ve yapı taşlarına dönüşüm süreci, kimyasal sindirim adı verilen karmaşık bir dizi enzimatik reaksiyonla gerçekleşir. Karbonhidratlar ağızda başlayan, yağlar ince bağırsakta başlayan, proteinler ise midede başlayan farklı sindirim süreçlerinden geçer. Her besin grubu, özelleşmiş enzimler ve sindirim organlarının koordineli çalışmasıyla monomerlerine ayrıştırılarak vücut tarafından kullanılabilir hale getirilir.

28 Ekim 2025

Karbonhidratların Kimyasal Sindirimi


  • Karbonhidratların kimyasal sindirimi ağızda başlar. Tükürük bezleri tarafından salgılanan amilaz enzimi, nişastayı daha küçük şeker moleküllerine parçalar.
  • Midede karbonhidrat sindirimi geçici olarak durur çünkü mide asidi amilaz enziminin çalışmasını engeller.
  • İnce bağırsakta pankreas tarafından salgılanan pankreatik amilaz enzimi, nişastayı disakkaritlere (maltoz, sükroz, laktoz) kadar parçalar.
  • İnce bağırsak epitel hücrelerinde bulunan maltaz, sükraz ve laktaz enzimleri, disakkaritleri monosakkaritlere (glukoz, fruktoz, galaktoz) parçalar.
  • Monosakkaritler ince bağırsaktan emilerek kana karışır.

Yağların Kimyasal Sindirimi


  • Yağların kimyasal sindirimi ince bağırsakta başlar çünkü midede yağları parçalayacak spesifik enzimler bulunmaz.
  • Karaciğer tarafından üretilen safra, yağları fiziksel olarak küçük damlacıklara böler (emülsiyon) ki enzimler daha etkili çalışabilsin.
  • Pankreas tarafından salgılanan lipaz enzimi, trigliseritleri yağ asitleri ve monogliseritlere parçalar.
  • Fosfolipaz enzimi fosfolipidleri, kolesterolesteraz enzimi ise kolesterol esterlerini parçalar.
  • Parçalanan ürünler misel adı verilen yapılar içinde ince bağırsak epitel hücrelerinden emilir.

Proteinlerin Kimyasal Sindirimi


  • Proteinlerin kimyasal sindirimi midede başlar. Mide bezleri tarafından salgılanan pepsinojen, mide asidi (HCl) ile aktif pepsin enzimine dönüşür.
  • Pepsin enzimi proteinleri daha küçük polipeptitlere parçalar.
  • İnce bağırsakta pankreas tarafından salgılanan tripsin, kimotripsin ve karboksipeptidaz enzimleri, polipeptitleri daha küçük peptitlere ve amino asitlere parçalar.
  • İnce bağırsak epitel hücrelerinde bulunan aminopeptidaz ve dipeptidaz enzimleri, di ve tripeptitleri tek tek amino asitlere parçalar.
  • Amino asitler ince bağırsaktan emilerek kana karışır.

Özet

  • Karbonhidratlar: Ağız (amilaz) ve ince bağırsakta (pankreatik amilaz, disakkaridazlar) sindirilir
  • Yağlar: Sadece ince bağırsakta (safra + lipaz) sindirilir
  • Proteinler: Mide (pepsin) ve ince bağırsakta (pankreatik proteazlar) sindirilir
  • Tüm besin gruplarının sindirimi ince bağırsakta tamamlanır ve emilim burada gerçekleşir

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
Çok Okunanlar
Sindirim Sisteminde Emilim
Sindirim Sisteminde Emilim
Popüler İçerikler
Anatomi Sindirim Sistemi
Anatomi Sindirim Sistemi
İlginizi Çekebilir
Yağların Sindirimi
Yağların Sindirimi
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Nişastanın Sindirimi Nasıl Gerçekleşir?
Nişastanın Sindirimi Nasıl Gerçekleşir?
Yağların Kimyasal Sindirimi
Yağların Kimyasal Sindirimi
Sindirim ve Boşaltım Sistemi
Sindirim ve Boşaltım Sistemi
Sindirim Sistemini Hızlandıran Yiyecekler Nelerdir?
Sindirim Sistemini Hızlandıran Yiyecekler Nelerdir?
Sindirim Türleri ve Özellikleri
Sindirim Türleri ve Özellikleri
Güncel
Sindirim Sistemi Anatomisi
Sindirim Sistemi Anatomisi
Güncel
Ağızda Sindirim
Ağızda Sindirim