Sindirim Sistemi Sindirim, besinlerin mekanik ve kimyasal değişimlere uğrayıp emilmesi ve işe yaramayan posaların vücuttan dışarı atılmaya hazır duruma getirilmesidir. Bu işlemi gerçekleştiren düzene sindirim sistemi denir. Sindirim, üç çeşit sindirim organından, dil, dişler ve tükürük bezlerinden meydana gelen ağızdan başlar. Dişler, besini öğütürken tükürük bezleri tükürük salgılar. Tükürük, öğütülen besinleri ıslatır, yumuşatır ve dağınık parçaları birbirine yapıştırır. Aynı zamanda suda eriyen maddeleri çözer ve mide özsuyunun etkisine hazır bir duruma getirir. Ayrıca, ptyalin adı verilen bir enzimin yardımıyla nişastayı maltoza (bir çeşit şeker) çevirir. Ağız boşluğunun arkasında bulunan yutak, çevrili olduğu kasların yardımıyla besini yemek borusuna geçirir. Yemek borusu yoluyla besin mideye ulaşır. Mide ve Sindirim İşlevleri Mide, sürekli mide özsuyu salgılar. Bu özsuyu, proteinleri parçalayıp bunları daha basit azotlu maddeler (peptonlar) durumuna dönüştürürken hidroklorik asit ve pepsin adı verilen bir enzim içerir. Bu kimyasal değişimler sırasında mide, kendine özgü sürekli hareketleri ile besinleri yoğurur. Bir süre sonra mide görevini tamamlar. Bu süreç, besinlerin özelliklerine göre yarım saatten 7 saate kadar sürebilir. Besinler, kimus adı verilen beyazımsı bir bulamaç durumuna gelir. Mide, kuvvetli bir büzülme ile bu bulamacı mide kapısı denen özel bir aralıktan yavaş yavaş bağırsağa geçirir. Onikiparmak Bağırsağı ve İlgili Salgılar Kimus, bağırsağın ilk bölümü olan onikiparmak bağırsağına geçince bağırsaktaki sindirim başlar. Kimusun buraya gelmesi ile üç salgı onikiparmak bağırsağına dökülür. Bunlar, onikiparmak bağırsağının çeperlerindeki bezlerin salgıladığı özsu ile pankreas ve karaciğerin salgıladığı özsu ve öd'dür. Pankreas, özsuyunu onikiparmak bağırsağının ikinci parçasına iki kanalla döker. Büyük bir bez olan pankreasın salgıladığı özsu, sindirim sisteminin en kusursuz ve en kuvvetli özsuyudur. Sindirim Sonrası ve Posaların Atılması Sindirim sonunda, besin maddelerinin büyük bir kısmı emilerek vücuda yararlı besleyici elemanlar haline gelir. Ancak, geride kalan besin maddeleri, zararlı bir posa birikintisinden başka bir şey değildir. Bu posalar, bağırsakların özel hareketleri ile kalın bağırsağa ve anüse kadar gönderilirler. Buradan da dışarı atılırlar. Sindirim Sisteminin Önemi Sindirim sistemi, vücudun enerji ve besin ihtiyacını karşılayarak sağlıklı bir yaşam sürdürmemizi sağlar. Bu sistemin düzgün çalışması, genel sağlık için hayati öneme sahiptir. Sindirim sistemi organlarının herhangi birindeki aksaklık, genel sağlığı olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle, dengeli beslenme ve sindirim sağlığına dikkat etmek, genel sağlık durumumuzu iyileştirir. |