Sindirim, büyük moleküllü besin maddelerinin sindirim sistemi organlarında parçalanarak kana geçebilecek hale gelmesine denir. Sindirim sisteminin görevi, besinlerin hücrelerimiz tarafından kullanılabilecek kadar küçük parçalara bölünerek kana geçmesini sağlamaktır.
Sindirim Sistemi Çeşitleri
Sindirim sistemi iki ana türe ayrılır: Mekanik (Fiziksel) sindirim ve kimyasal sindirim.
Mekanik (Fiziksel) Sindirim
Mekanik sindirim, besinlerin kimyasal yapısını ve özelliklerini değiştirmeden sadece fiziksel olarak küçük parçalara ayrılması olayıdır. Bu olay, dil, dişler, bağırsak ve mide hareketleri sayesinde gerçekleşir. Mekanik sindirimde besinler kesilir, parçalanır ve mide ile bağırsaklarda salgılanan su sayesinde yumuşar. Besinlerin kimyasal yapısı değişmez, ancak bu işlem enzimlerin etki yüzeyini artırdığı için kimyasal sindirimin hızlanmasını sağlar.
Kimyasal Sindirim
Kimyasal sindirimde, hücrelerin protein, yağ ve karbonhidratlı bileşiklerden faydalanabilmesi için bu maddelerin hidroliz edilmesi gerekmektedir. Hidroliz, besin maddelerinin su yardımı ile parçalanması işlemine denir. Kompleks besinlerin bazı ara bileşiklerine kadar parçalanmasına eksik sindirim, besin maddelerinin en küçük bileşenlerine kadar parçalanmasına ise tam sindirim denir. Sindirim, çiğneme ile başlar. Besinlerin çiğneme ve kas hareketleri ile küçük parçalara ayrılması mekanik sindirimdir. Besinlerin enzimler yardımı ile parçalanmasına ise kimyasal sindirim denir.
Kimyasal ve Mekanik Sindirim Arasındaki Farklar
- Mekanik sindirimde besinler yapısal değişime uğramazken, kimyasal sindirimde yapısal değişiklikler meydana gelir.
- Kimyasal sindirimde enzimler kullanılır; mekanik sindirimde ise enzimler kullanılmaz.
Sindirim Organları
Temel sindirim sistemi organları sırasıyla şunlardır:- Ağız
- Yutak borusu
- Yemek borusu
- Mide
- On iki parmak bağırsağı
- Kalın bağırsak
Sindirim sistemine yardımcı olan organlar ise karaciğer ve pankreastır.
Sindirim Sistemi Hastalıkları
En sık görülen sindirim sistemi hastalıkları şunlardır:- Bulantı
- Kusma
- İshal
- Kabızlık
- Ülser
- Safra kesesi iltihabı
- Siroz
- Basur
- Safra kesesi taşı
Sindirim sistemi, ana organlar ve yardımcı organlar olarak ikiye ayrılır. Besinler organların içinden geçiyorsa bu organlara ana organlar denir. Bir organ tarafından salgılanan salgılar besinlere dışarıdan ekleniyorsa bu organlara da yardımcı organlar denir.
|