Sindirim Organları Türleri ve Özellikleri
24 Temmuz 2024

Sindirim Organları Türleri ve Özellikleri

Sindirim organları, sindirim sistemini oluşturan ve besinlerin mekanik ve kimyasal olarak parçalandığı organlardır. Mekanik sindirim, besinlerin küçük moleküllere ayrılmasını sağlarken, kimyasal sindirim, bu moleküllerin en küçük yapı taşlarına dönüşmesini sağlar. Sindirim sistemi, sindirim kanalı ve bezlerden oluşur. Besinlerin vücuda girişi ve sindirimi sırasında yararlı maddelerin alınmasını ve atıkların boşaltım sistemine gönderilmesini sağlar. Sindirim organlarına yardımcı olan pankreas ve karaciğer gibi organlar da bu süreçte önemli rol oynar. Karaciğer, safra salgılayarak ve pankreas, özsuyu salgılayarak sindirimi kolaylaştırır.

Sindirim Organları Nelerdir?

Sindirim organları üst sindirim ve alt sindirim organları olarak değerlendirilir.

Üst Sindirim Organları

Ağız: Alınan besinlerin dişlerle parçalanması ve tükürük salgısı yardımıyla yumuşatılması ağızda gerçekleşir. Burada fiziksel ve kimyasal sindirim meydana gelir. Dişlerle besinlerin parçalanması fiziksel sindirimi, tükürük salgısı yardımıyla yumuşatılması kimyasal sindirimi oluşturur. Karbonhidratlar ağızda kimyasal sindirimle parçalanır. Dilin görevi besinleri yutağa göndermektir.

Yutak: Ağız boşluğunun arkasında, ağız ve boyun gerisinde bulunan üst sindirim organıdır. Besinlerin ağızdan yemek borusuna geçmesini sağlar. Yutma refleksi sırasında küçük dil, soluk borusunu kapatarak besinlerin soluk borusuna kaçışını önler. Bu bölümde fiziksel ve kimyasal sindirim olmaz, sadece sindirimdeki geçiş bölgesidir.

Yemek Borusu ve Kardiya: Yutak ve mide arasındaki yemek borusu, 20-25 cm uzunluğundadır ve yapısı düz kaslardan oluşmuştur. Besinlerin mideye geçişi, kaslardaki gevşeme ve kasılmayla gerçekleşir. Fiziksel ve kimyasal sindirim burada gerçekleşmez. Kardiya, mide ve yemek borusu birleşimindeki açıklıktır.

Mide: Mide, besinlerin uzun süre kaldığı ve yemek borusu ile ince bağırsağın başlangıcı olan duodenum arasındaki organdır. Midede, kasılma ve gevşemeyle fiziksel sindirim; asitler ve enzimlerle kimyasal sindirim gerçekleşir. Proteinlerin midede başlayan kimyasal sindirimi ince bağırsakta tamamlanır.

Alt Sindirim Organları

İnce Bağırsak: İnce bağırsak, yetişkinlerde 6-8 metre uzunluğunda olup, kimyasal sindirimin başladığı organdır. Küçük yaşta olanlarda 5-6 metre kadardır. Yağ, protein ve karbonhidrat sindirimi ince bağırsakta safra ve pankreas özsuyu yardımıyla gerçekleşir. Küçük moleküllere ayrılan besinler kan damarlarına iletilir, bu süreç emilim olarak adlandırılır. İnce bağırsak yüzeyi, villus adı verilen çıkıntılarla kaplıdır. Villuslar, emilimi gerçekleştiren ve emilim yüzeyini artıran oluşumlardır. Sindirim sisteminde bulunan en uzun alan ince bağırsaktır ve üç bölümden meydana gelir:
  • İlk bölüm olan on iki parmak bağırsağı yani duodenum, ince bağırsağın en kısa alanıdır. Mide ve jejunum bölümünü birbirine bağlayan bir tüp şeklindedir.
  • Orta kısım jejunum, on iki parmak bağırsağı ve ileum arasındadır. Yetişkinlerde 2-8 metre kadar uzunluğa sahiptir.
  • Son bölüm olan ileum ise yetişkinlerde yaklaşık 4 metre kadardır. İleoçekal valf ile çekum kısmından ayrılır.
Kalın Bağırsak: Bu sindirim organı, yetişkin kişilerde ortalama 1,5 metre uzunluğundadır. Besinlerden arta kalan vitaminler, su ve mineraller kalın bağırsak tarafından kana geçirilir. Besinlerdeki yararlı maddelerin dışarıya atılmasına engel olur ve atıkların anüsten atılmasını sağlar. Sindirim ince bağırsakta bittiği için aktif olarak sindirimin içinde olmaz. Kalın bağırsak da üç bölümden meydana gelir:
  • İlk bölüm çekum ya da kör bağırsak olarak tanımlanan kısımdır. Bu bölümün uzantısı apandistir.
  • Orta bölüm, çekumdan rektuma uzanan kolondur. Çıkan kolon, transvers kolon, inen kolon ve sigmoid kolon olarak dört bölümden oluşur.
  • Son bölüm rektum olarak tanımlanır. Bu alanın dışa açılan bölümü anüs olup, kaslar aracılığıyla açılır ve dışkıların dışarıya atılmasını sağlar.
Sindirim Organlarının Görevleri

Sindirim organları, besinlerin ilk girişinden başlayarak yararlı maddelerinin alınması ve atıkların vücut dışına atılmasına kadar çeşitli görevler üstlenmiştir. Bu organlardaki rahatsızlıklar tüm sindirim sürecinin etkilenmesine neden olur. Sağlıklı bir sindirim sistemi, genel sağlık açısından büyük önem taşır.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

soru

Meşhed

24 Temmuz 2024 Çarşamba

Mide asitlerinin besinleri parçalama sürecinde tam olarak hangi enzimlerle birlikte çalıştığını merak ediyorum. Ayrıca, karnımızın ışleviyle ilgili bir sorun yaşadığımızda, bu sürecin nasıl etkilendiğini açıklar mısınız?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap

Admin

Meşhed bey, mide asitleri, özellikle hidroklorik asit (HCl), besinlerin parçalanmasında önemli bir rol oynar. Mide asitleri, pepsinojen adlı inaktif bir enzim olan pepsini aktif hale getirir. Pepsin, proteinleri daha küçük peptitlere parçalar. Ayrıca, mide asitleri bakterileri öldürerek enfeksiyon riskini azaltır ve besinlerin emilim için uygun hale gelmesini sağlar.

Eğer mide işlevlerinde bir sorun yaşanırsa, bu süreç ciddi şekilde etkilenebilir. Örneğin, mide asitlerinin yeterince üretilmemesi (hipoklorhidri) ya da aşırı üretilmesi (hiperklorhidri) sindirim problemlerine yol açabilir. Mide asidinin yetersizliği, proteinlerin yeterince sindirilememesine ve besinlerin bağırsaklarda tam olarak emilememesine neden olabilir. Aşırı mide asidi ise mide ülseri veya gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) gibi sorunlara yol açabilir. Bu tür sorunlar yaşandığında, bir doktora başvurmak ve gerekli tedaviyi almak önemlidir.

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Popüler İçerikler

Sindirim Sistemi Anatomisi

Sindirim Sistemi Anatomisi

Ağızda Sindirim

Ağızda Sindirim

Haber Bülteni

Popüler İçerik

Balıklarda Sindirim Sistemi Nasıl Çalışır?

Balıklarda Sindirim Sistemi Nasıl Çalışır?

Sindirim ve Boşaltım Sistemi

Sindirim ve Boşaltım Sistemi

Hücre İçi Sindirim

Hücre İçi Sindirim

İneklerde Sindirim Sistemi

İneklerde Sindirim Sistemi

İnsan Sindirim Sistemi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

İnsan Sindirim Sistemi Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?

Proteinlerin Sindirimi

Proteinlerin Sindirimi

Sindirim Sisteminde Emilim

Sindirim Sisteminde Emilim

Sindirim Sistemi Enzimleri

Sindirim Sistemi Enzimleri

Sindirim Çeşitleri Nelerdir?

Sindirim Çeşitleri Nelerdir?

Sindirim Sistemine Yardımcı Organlar Nelerdir?

Sindirim Sistemine Yardımcı Organlar Nelerdir?

Sindirim Türleri ve Özellikleri

Sindirim Türleri ve Özellikleri

Sindirime Yardımcı Organlar Nelerdir?

Sindirime Yardımcı Organlar Nelerdir?

Anatomi Sindirim Sistemi

Anatomi Sindirim Sistemi

Canlılarda Sindirim Sistemi Türleri ve Özellikleri

Canlılarda Sindirim Sistemi Türleri ve Özellikleri

Sindirim Sistemi Rahatsızlıkları Belirtileri ve Tedavisi

Sindirim Sistemi Rahatsızlıkları Belirtileri ve Tedavisi

Besinlerin Sindirimi

Besinlerin Sindirimi

Midede Sindirim Nasıl Gerçekleşir?

Midede Sindirim Nasıl Gerçekleşir?